Phân biệt viêm mũi dị ứng và cảm lạnh

Nếu là cảm lạnh chúng ta không cần can thiệp gì ngoài việc vệ sinh mũi. Nếu là viêm mũi dị ứng dùng corticoid xịt tại chỗ hay antihistamin an toàn có lẽ sẽ giúp ích cho trẻ.

Desloratadine là thuốc gì?

Trong phản ứng dị ứng, cơ thể sinh ra chất hóa học gọi là histamine và gây ra các triệu chứng: hắt hơi, sổ mũi, nghẹt mũi, chảy nước mắt, ngứa họng, ho, mề đay…

Desloratadine một thuốc thuộc thuốc kháng histamin, hay còn gọi là thuốc kháng thụ thể H1.Cũng như các thuốc kháng histamine khác, desloratadine hoạt động bằng cách ngăn chặn hoạt động của histamine trong cơ thể, giúp làm giảm nhanh tình trạng sổ mũi, nghẹt mũi…

Desloratadine là thuốc khá dễ uống đối với trẻ và có hiệu quả tốt khi dùng đúng chỉ định. Do đó, desloratadine dạng siro 0.5mg/ml được bác sĩ kê đơn trong một số trường hợp trẻ bị viêm mũi dị ứng, có chảy nước mũi, ngứa mũi, sung huyết, nghẹt mũi, chảy nước mắt, ngứa họng, ho…

Tuy nhiên, đây không phải là thuốc điều trị bệnh, mà thuốc chỉ làm giảm triệu chứng của dị ứng. Thuốc không làm thay đổi căn nguyên gây ra tình trạng dị ứng. Cần xác định nguyên nhân gây dị ứng (phấn hoa, khói bụi, thức ăn, thời tiết…) và loại bỏ các nguyên nhân đó mới là cách điều tình trạng dị ứng dứt điểm. Do đó việc sử dụng thuốc không được tùy tiện.Hơn nữa, thuốc chưa được đánh giá về an toàn và hiệu quả đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi. Do đó, cần hết sức thận trọng với trẻ lứa tuổi này khi sử dụng và phải có sự giám sát của bác sĩ.

Mặc dù đây là thuốc bán không kê đơn, tuy nhiên đối với trẻ em, việc dùng bất kỳ một loại thuốc nào cũng cần thận trọng, do đó cần được bác sĩ khám bệnh và tư vấn dùng thuốc để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

Có lẽ không nhiều người hiểu được rằng bệnh của mỗi người là khác nhau. Mặc dù có cùng triệu chứng nhưng mỗi người lại mắc một bệnh khác nhau. Thậm chí, là cùng mắc một bệnh nhưng mức độ bệnh, nhưng thể trạng khác nhau thì biểu hiện khác nhau và việc dùng thuốc cũng phải khác nhau.

Với cùng một người bệnh nhưng trải qua giai đoạn bệnh khác nhau sẽ cần có sự điều chỉnh thuốc khác nhau để phù hợp với giai đoạn bệnh đó. Do vậy việc điều trị thuốc cần phải phụ thuộc vào người bệnh và giai đoạn bệnh…

Vì sao phụ huynh lạm dụng thuốc chống dị ứng?

Dù không thống kê chính xác, nhưng có khoảng gần một nửa số trẻ em bị viêm mũi, viêm mũi họng trước khi đi khám bệnh đã được bố mẹ cho dùng thuốc chống dị ứng, điển hình là desloratadine.

Do thuốc có tác dụng giảm nhanh các triệu chứng như đã nêu ở trên, rất hiệu quả với viêm mũi dị ứng, nên thuốc được nhiều phụ huynh ưa sử dụng. Hễ thấycon bị chảy mũi là cho dùng.Trong thực hành lâm sàng cũng gặp không ít các trường hợp phụ huynh sử dụng lại đơn thuốc cũ. Cũng không ít trường hợp phụ huynh thấy triệu chứng của con mình giống với đứa trẻ khác nên mua thuốc giống như đơn của bé đó về dùng cho con mình…

Đa số phụ huynh không hiểu rằng có rất nhiều nguyên nhân gây sổ mũi, ho. Mỗi nguyên nhân gây bệnh lại phải dùng thuốc khác nhau.

Với các thuốc kháng histamine nói chung và desloratadine nói riêng sẽ có tác dụng giảm ngứa mũi, giảm tiết dịch mũi trong bệnh dị ứng. Nhưng trên lâm sàng, đa số các triệu chứng ho, sổ mũi ở trẻ em là do bệnh cảm thông thường. Viêm mũi trong cảm lạnh là do các interlekin gây viêm, không phải histamine. Do đó các thuốc kháng histamine hầu như không có tác dụng. Chỉ khi trẻ được bác sĩ khám bệnh, sẽ được chẩn đoán nguyên nhân và kê đơn thuốc điều trị.

Ở trẻ em, đặc biệt trẻ dưới 2 tuổi thì phần lớn viêm mũi do virus (hay gọi là cảm lạnh), ít khi liên quan tới dị ứng.Nên việc cứ thấy chảy mũi là phụ huynh cho con dùng desloratadine để điều trị là không phù hợp. 

Lạm dụng thuốc chống dị ứng gây ra hậu quả gì?

Một phân tích tổng hợp trên 18 nghiên cứu ở 4.342 người bị cảm lạnh,  cho thấy: Việc sử dụng thuốc chống dị ứng có ít tác dụng giảm triệu chứng và các tác dụng này cũng ngắn hạn. Ở trẻ em, nghiên cứu chỉ ra rằng:Thiếu bằng chứng cho thấy thuốc có tác dụng ở trẻ bị cảm lạnh.

Như vậy đối với viêm mũi, viêm mũi họng thông thường, không dùng thuốc chống dị ứng vì không có hiệu quả. Thuốc chống dị ứng chỉ có tác dụng khi trẻ bị chảy mũi do dị ứng còn với cảm lạnh thì không có tác dụng. 

Vậy thuốc chống dị ứng dùng cho trẻ bị viêm mũi họng thông thường thì có ảnh hưởng gì không? Tất nhiên là bất kỳ thuốc nào cũng có thể có tác dụng phụ. Một tác dụng phụ mà các thuốc kháng histamine nói chung có thể gặp phải là gây khô niêm mạc. Do đó, với một trẻ bị chảy mũi không do dị ứng,  nếu uống thuốc kháng histamine sẽ không đỡ bệnh mà còn có thể gây ra đờm đặc quánh, lâu khỏi hơn.Với trẻ nhỏ, các thuốc kháng histamine thế hệ 1 gây kích kích, khó ngủ, giảm tập trung…

Ngoài ra, một số tác dụng phụ khác do thuốc kháng histamine gây ra, nhưng trẻ không biết tự nói ra: khô mũi, khô miệng, táo bón, bí tiểu, nhịp tim nhanh.

Viêm họng cấp ở trẻ và biện pháp chăm sóc

Khi thời tiết thay đổi, không khí lạnh là điều kiên thuận lợi để các bệnh lý viêm đường hô hấp phát triển. Viêm họng cấp nằm trong số đó và do virus hoặc vi khuẩn. Nhận biết được nguyên nhân viêm họng cấp sẽ có phác đò điều trị đúng.