Sổ Mẹ và Bé

Tải ứng dụng Sổ Mẹ và Bé

Tải ứng dụng Sổ Mẹ và Bé

Đăng nhập sổ của bạn

Bài thuốc từ xạ can chữa viêm họng, ho nhiều đờm

Xạ can là vị thuốc được xếp vào nhóm thuốc thanh nhiệt giải độc, đã được sử dụng trong Đông y từ 2000 năm trước, có công dụng chữa viêm họng, viêm amiđan, ho nhiều đờm…

1. Đặc điểm và công dụng của xạ can

Xạ can còn có tên là rẻ quạt, thuộc họ lá đơn, là cây thảo sống nhiều năm, cao 0,5-1m. Thân rễ, mọc bò, phân nhánh nhiều. Thân ngắn bao bọc bởi những bẹ lá. Lá hình dải, dài 30cm, rộng 2cm, gốc ốp lên nhau, đầu nhọn, gân song song, hai mặt nhẵn, gần như cùng màu; Toàn bộ các lá xếp thành một mặt phẳng và xòe ra như cái quạt.

Cụm hoa phân nhánh, dài 30- 40cm. Lá bắc dạng vảy, hoa có cuống dài, xếp trên nhánh như những tán đơn, màu vàng cam điểm những đốm tía, đài có răng nhỏ hình mũi mác. Tràng có cánh rộng và dài hơn lá đài, nhị 3, đính ở gốc cánh hoa. Quả nang hình trứng, hạt nhiều, màu đen bóng. Mùa hoa quả vào tháng 7-10. Cây có thể mọc hoang hoặc được trồng, ưa nắng nên trồng ở các tỉnh phía Nam có tỷ lệ hoa quả cao.

Bộ phận dùng làm thuốc là thân, rễ.

Cây và vị thuốc xạ can chữa viêm họng.

Theo Đông y: Xạ can có vị đắng, tính hàn, hơi độc, vào hai kinh Túc quyết âm Can và Thủ thái âm Phế. Có tác dụng thanh hỏa, giải độc, tán huyết, tiêu đờm; dùng chữa yết hầu sưng đau, đờm nghẽn ở cổ họng.

Trong Đông y xạ can được coi là một vị thuốc quý chữa mọi bệnh về cổ họng. Ngoài ra còn là một vị thuốc chữa sốt, đại tiểu tiện không thông, sưng vú do tắc tia sữa, kinh nguyệt đau đớn, làm thuốc lọc máu; có nơi còn dùng chữa rắn cắn: nhai nuốt nước, bã đắp lên nơi rắn cắn.

Trong dân gian, thường dùng thân, rễ xạ can tươi, rửa sạch, nhúng qua nước sôi, giã nát với mấy hạt muối, lọc lấy nước ngậm hoặc nuốt dần để chữa ho, viêm họng, sưng amiđan. Bã hơ nóng, đắp vào cổ.

Kiêng kỵ: Phụ nữ có thai không được dùng.

2. Bài thuốc từ xạ can chữa viêm họng:

2.1. Chữa viêm họng

Bài 1: Xạ can 9g, kinh giới 16g, sinh địa 12g, huyền sâm 12g , bạc hà 8g, cỏ nhọ nồi 8g, tang bạch bì 8g, sắc uống ngày một thang.

Bài 2: Xạ can 6g, sinh địa, huyền sâm, mỗi vị 16g; mạch môn, tang bạch bì, cam thảo nam, kê huyết đằng, thạch hộc, mỗi vị 12g; Tằm vôi 8g. Sắc uống ngày một thang.

Bài 3: Bột rễ và lá xạ can, bột cát cánh 0,01g, bột trần bì 0,01g, tá dược vừa đủ cho một viên (mỗi viên có 0,08g). Mỗi ngày dùng 10 viên, chia làm 3 lần ngậm.

2.2. Chữa viêm họng, ho có đờm

Bài 1: Xạ can 6g, sâm đại hành 15g, mạch môn 15g, cát cánh 6g. Sắc uống ngày một thang.

Bài 2: Xạ can 8g, cam thảo dây hoặc mạch môn 10g. Sắc uống ngày một thang.

Bài 3: Xạ can 8g, sài đất 10g, đậu chiều (sao vàng) 8g, cam thảo dây tươi 6g. Sắc uống ngày một thang.

Cam thảo, vị thuốc chữa viêm họng.

2.3. Chữa ho

- Thành phần: Cao xạ can tỉ lệ 2/1 (15ml), cao hương nhu tỷ lệ 2/1 (20ml), cao cam thảo 2/1 (10ml), sirô đơn vừa đủ cho 100ml.

Người lớn: Mỗi lần uống 2 thìa canh, ngày 2 lần. Trẻ em: Mỗi lần 2 thìa cà phê, ngày 2 lần.

2.4. Trị viêm họng cấp và mạn tính (dùng dưới dạng viên nén và sirô)

Mỗi viên nén chứa lượng cao tương đương 0,2g xạ can và 0,5g huyền sâm. Sirô chứa 8g xạ can và 20g huyền sâm trong 1

Người lớn: Mỗi ngày uống hay ngậm 8-15 viên, chia 3 lần.

Trẻ em: Uống sirô mỗi ngày 2-3 thìa cà phê, chia 3 lần.

2.5. Chữa viêm amiđan cấp tính

Bài 1: Xạ can 6g, kim ngân hoa, cỏ nhọ nồi, bồ công anh, mỗi vị 16g; huyền sâm, sinh địa, sơn đậu căn, mỗi vị 12g; bạc hà, ngưu bàng tử, mỗi vị 8g; cát cánh 6g. Sắc uống ngày một thang.

Bài 2: Xạ can 8g; kim ngân hoa, thạch cao, mỗi vị 20g; huyền sâm, sinh địa, cam thảo nam, mỗi vị 16g; hoàng liên, hoàng bá, tang bạch bì, mỗi vị 12g. Sắc uống ngày một thang.

2.6. Chữa viêm amiđan mạn tính

Bài 1: Xạ can 8g, huyền sâm 16g; sa sâm, mạch môn, tang bạch bì, ngưu tất, mỗi vị 12g; thăng ma 6g, cát cánh 4g. Sắc uống ngày một thang.

Bài 2: Xạ can 8g; sa sâm, mạch môn, huyền sâm, tang bạch bì, mỗi vị 12g. Sắc uống ngày một thang.

2.7. Hỗ trợ chữa hen phế quản thể hàn

Thành phần: Xạ can, tô tử, ma hoàng, bán hạ chế, hạnh nhân, bách bộ, thảo quả, mỗi vị 10g; cam thảo, quế chi, bồ kết, mỗi vị 6g. Sắc uống ngày một thang.

2.8 Hỗ trợ chữa viêm khí quản mạn tính, ho hen, suyễn thở

Thành phần: Xạ can 6g, ma hoàng 3g, tử uyển 9g, bán hạ chế 9g, khoản đông hoa 6g, gừng tươi 3g, tế tân 1,5g, ngũ vị tử 1,5g. Sắc uống ngày một thang.

 

24/02/2023 14:34

Phân biệt ho gà và ho thường

Phân biệt ho gà và ho thường

BS. Nguyễn Văn Tâm

Trong thời gian vừa qua tại Hà Nội có nhiều trẻ bị ho gà, có bé chỉ 5 tuần tuổi. Điều này khiến nhiều mẹ có con nhỏ lo lắng.

Câu hỏi thường gặp liên quan đến bệnh viêm họng

Câu hỏi thường gặp liên quan đến bệnh viêm họng

BS Nguyễn Văn Dũng

Viêm họng là một bệnh phổ biến ở chuyên khoa tai mũi họng. Do viêm họng hay xảy ra nên nhiều người sẽ chủ quan và thường tự điều trị bằng các phương pháp dân gian tại nhà hoặc tự mua thuốc không theo kê đơn của bác sĩ về uống…

Cách chữa thủy đậu nhanh khỏi

Cách chữa thủy đậu nhanh khỏi

BS Trần Anh Tuấn

Yên Bái đã ghi nhận trường hợp trẻ mắc thủy đậu tử vong. Vậy nếu trẻ mắc thủy đậu thì cần phải làm gì, chăm sóc ra sao để nhanh khỏi bệnh.

Phòng ngừa viêm đường hô hấp trên cho trẻ khi giao mùa

Phòng ngừa viêm đường hô hấp trên cho trẻ khi giao mùa

PGS.TS Nguyễn Thị Diệu Thúy

Viêm đường hô hấp trên bao gồm nhiều bệnh lý như viêm mũi, viêm tai giữa.... Khi trẻ bị viêm đường hô hấp trên cha mẹ cần bình tĩnh xử lý các triệu chứng.

Câu hỏi thường gặp liên quan đến bệnh quai bị

Câu hỏi thường gặp liên quan đến bệnh quai bị

BS Trần Anh Tuấn

Quai bị là căn bệnh phổ biến ở nhiều quốc gia trên thế giới. Bệnh có tỷ lệ mắc cao ở những vùng dân cư đông đúc, điều kiện sống kém và nơi có khí hậu lạnh.

Những thuốc kháng sinh không dùng cho trẻ

Những thuốc kháng sinh không dùng cho trẻ

DS.Nguyễn Minh Thành

Kháng sinh là dược chất đóng vai trò rất quan trọng trong điều trị các bệnh do vi khuẩn. Nhưng thuốc cũng gây ra các tác dụng phụ. Đặc biệt là một số kháng sinh còn gây ra tác dụng phụ rất nghiêm trọng cho trẻ.

Cách ngăn ngừa tình trạng thiếu vitamin D ở trẻ em

Cách ngăn ngừa tình trạng thiếu vitamin D ở trẻ em

DS. Nguyễn Thu Giang

Vitamin D thường được gọi là “vitamin ánh nắng”, rất quan trọng cho sự tăng trưởng và phát triển của trẻ, giúp hình thành xương chắc khỏe và hỗ trợ hệ thống miễn dịch…

Những điều cha mẹ cần biết khi điều trị viêm mũi dị ứng cho trẻ

Những điều cha mẹ cần biết khi điều trị viêm mũi dị ứng cho trẻ

BS. Hoàng Thị Cúc

Khi thời tiết thay đổi, nhất là mùa Xuân rất nhiều trẻ bị viêm mũi dị ứng. Cha mẹ thường sốt ruột và muốn dùng thuốc cho trẻ mau khỏi. Nhưng dùng thuốc như thế nào để hiệu quả và có cách gì đề ngăn ngừa viêm mũi dị ứng cho bé?

Viêm màng não mô cầu có lây không?

Viêm màng não mô cầu có lây không?

Ths.BS Kiều Thanh

Trẻ em mắc viêm màng não mô cầu có thể tử vong trong vòng 24 giờ sau khi triệu chứng đầu tiên xuất hiện nếu không được điều trị kịp thời.

Điều trị thủy đậu và các biện pháp khắc phục tại nhà

Điều trị thủy đậu và các biện pháp khắc phục tại nhà

DS. Hoàng Thu Thủy

Thủy đậu là một bệnh nhiễm trùng do virus gây phát ban với các mụn nước chứa chất lỏng bên trong, gây ngứa phát triển trên bề mặt da.